به‌طورکلی به‌تمامی تجهیزاتی که عملکرد آن‌ها بدون نیاز به جریان برق باشد و کارکرد آن‌ها نیازی به نیرو و جریان برق ندارد تجهیزات پسیو گفته می‌شود مانند: کابل، کیستون، سوکت، داکت، رک و … . در مقابل به تجهیزاتی که نیاز به جریان الکتریکی برق‌دارند نظیر سوئیچ، روتر، سرور و … تجهیزات اکتیو شبکه می‌گویند.

در این مقاله سعی شده است تا با معرفی کلیه محصولات پسیو، کاربرد آن‌ها، تفاوت‌ها و استانداردهای مطرح بتوانید دقت لازم را در انتخاب و خرید این محصولات به کار ببندید و محصولی متناسب با نیاز خود را خریداری کرده و از پرداخت هزینه‌های مازاد جلوگیری کنید.

داکت/ترانک:

معمولاً در ساختمان‌هایی که به‌صورت توکار کابل‌کشی شبکه و برق انجام‌نشده یا کابل‌کشی موجود جواب گوی نیاز فعلی نمی‌باشد به سراغ کابل‌کشی روکار با استفاده از داکت ها و ترانک ها می‌رویم.

داکت و ترانک محفظه‌ای معمولاً از جنس PVC بوده و برای عبور دسته‌های کابل برق یا شبکه از رک تا پریزهای شبکه استفاده می‌شود تا علاوه بر جلوگیری از به هم پیچیدگی کابل‌ها در طول مسیر عبوری، زیبایی فضای محیطی را نیز حفظ کند. تفاوت داکت و ترانک در این است که از ترانک ها به دلیل سایز و ابعاد بزرگ آن‌ها برای عبور دسته کابل‌های بیشتر و مهم‌تر از آن ایجاد نودهای شبکه و برق توکار استفاده می‌شود تا جلوه محیطی بهتر و شکیل‌تری را ایجاد نماید. همچنین داخل ترانک ها می‌توان از قطعه پارتیشن جدا کنده استفاده کرد تا مسیر عبوری کابل‌های برق را از کابل شبکه جدا کرد چراکه کابل برق به علت عبور جریان برق در اطراف خود میدان مغناطیسی ایجاد می‌کنند و همین امر سبب اختلال در عبور دیتا در کابل‌های شبکه، کاهش سرعت و قطعی و وصلی شبکه می‌شود. اما در مقابل برای مسیرهایی که حجم کابل عبوری کم می‌باشد از داکت استفاده می‌شود. برای مثال داکت های کف‌خواب برای انتقال کابل شبکه از ترانک به زیر میز کاربر یا استفاده از داکت های سایز 1X1  برای انتقال کابل دوربین نصب‌شده روی دیوار به ترانک و…

ابعاد و سایز:

جدول زیر انواع داکت ها و ترانک ها را در سایزهای مختلف معرفی می‌کند. این ابعاد معمولاً با سایزی استاندارد در برندهای مختلف موجود است. لازم به ذکر است که ترانک ها و داکت ها غالباً در قطع‌های 2 متری تولید و عرضه می‌شوند که هر قطع 2 متری را یک شاخه می‌گویند.

برندهای تولیدکننده:

از برندهای خارجی مطرح درزمینه تولید ترانک و داکت می‌توان به Schneider، Legrand، DLX و … و برندهای ایرانی مطرح می‌توان به سوپیتا، دانوب، البرز و … اشاره کرد.

کابل شبکه:

شاید بتوان این ادعا را کرد که تقریباً هر شبکه‌ای نیاز مبرم به کابل شبکه دارد و کابل شبکه را جزء اصلی یک شبکه نامید. این کابل درواقع از کنار هم قرار گرفتن 8 رشته سیم مسی داخل یک پوشش پلاستیکی تشکیل‌شده است و از ابتدای ساخت آن تاکنون بر اساس استانداردهای مختلفی ایجادشده است و تفاوت آن‌ها در سرعت‌های عبوری دیتا می‌باشد. جدول زیر این استانداردها، فرکانس و حداکثر سرعت عبوری دیتا را به نمایش می‌گذارد:

سوکت شبکه

سوکت شبکه یا RJ45 یک سوکت 8 پین است که با دو نوع متد رنگ‌بندی 8 رشته سیم کابل شبکه در آن قرارگرفته و به سوئیچ، روتر، پچ پنل و هر چیزی که قسمت مادگی RJ45 داشته باشد متصل می‌شود.

کیستون

کیستون قسمت مادگی برای اتصال سوکت های RJ 45  می‌باشد. این کیستون ها درون نودهای شبکه و یا پچ پنل ها قرارمی گیرد.

فیسپلیت

بخش اصلی نود شبکه را فیسپلیت تشکیل می‌دهد. فیسپلیت درواقع محلی است که کیستون در آن محکم شده و قرار می‌گیرد .

کادر(فریم)

کادر یا فریم بخشی است که فیسپلیت درون آن قرار می‌گیرد و در دو نوع توکار و روکار ساخته می‌شود اقلام توکار دورن ترانک و یا دیوار قرار می‌گیرند و مدل‌های روکار آن‌که به کیستون باکس معروف‌اند برای اتصالات روکار استفاده می‌شود (البته در کیستون باکس بخشی تحت عنوان فیسپلیت وجود ندارد و کیستون مستقیم درون کیستون باکس قرار می‌گیرد.)

پچ پنل

وقتی کابل‌های شبکه از نودها کشیده شد و همگی یکجا جمع شدن تا به سوئیچ نصب شود در این زمان باید کابل‌های شبکه به درون رک رفته و در آنجا به پچ پنل نصب شود و در این حالت برای هر پورت یک پچ کورد کوتاه اتصال به سوئیچ برقرار شود. پچ پنل ها در 2 نوع کیستونی (Loaded) و بدون کیستون (Unloaded) وجود دارند. مدل‌های کیستونی پچ پنل مطابق شکل یک قسمت سرتاسری برای اتصال سیم‌های هر کابل دارد ولی در مدل‌های بدون کیستون روی پچ پنل 24 یا 48 سوراخ برای نصب کیستون وجود دارد یعنی انتهای هر کابل به یک کیستون متصل شده و کیستون دورن پچ پنل قرار می‌گیرد و محکم می‌شود.

پچ کورد

کابل‌های آماده‌ای است که در متراژهای 30 سانتی‌متری، 50 سانتی‌متری، 1 متری، 2 متری، 3 متری، 5متری، 10متری، 15 متری تولید می‌شود و در همان کارخانه 2 سر آن به سوکت RJ45 پانچ می‌شود.

نسل جدیدی از پچ کورد ها که به نام پچ کوردهای فلت معروف هستند قابل‌استفاده برای جاهایی می‌باشند که امکان عبور کابل‌های معمولی نیست مثلاً زیر فرش یا زیر در و …

رک

رک محل قرارگیری سوئیچ، سرور، روتر، فایروال و پچ پنل ها می‌باشد. رک ها نظر نوع قرارگیری به 2 نوع دیواری که مناسب جمع شدن یکجای کابل‌های شبکه و سوئیچ هر طبقه می‌باشد و نوع ایستاده که تمام سوئیچ‌ها، روتر ها و سایر appliance  های شبکه درون آن قرار می‌گیرد. رک‌ها دارای درب‌های فلزی، شیشه‌ای و ترکیبی فلزی- شیشه‌ای می‌باشند.

واحد اندازه رک یونیت هست و فاصله بین هر یونیت 44.45 میلی‌متر است .

رک های 6 یونیت، 9 یونیت و 12 یونیت قابل‌نصب روی دیوار و رک‌های 16 یونیت تا 42 یونیت رک‌های ایستاده هستند که روی پایه و چرخ قرار می‌گیرند.

عمق رک‌ها نیز دلیل دیگر بر تفاوت آن‌هاست: رک‌های دیواری دارای عمق‌های 30،45 و 60 می‌باشد و رک‌های ایستاده دارای عمق‌های 60، 80 و 100 می‌باشد که از این میان رک‌های عمق 100 مناسب برای سرور می‌باشد.

مدیریت کابل (Cable Management)

مدیریت کابل در 2 نوع افقی و عمودی تولید و عرضه می‌شود که مدل‌های افقی معمولاً در حدفاصل پچ پنل و سوئیچ قرار می‌گیرند و همان‌طور که از اسم آن‌ها مشخص است برای مدیریت آشفتگی پچ کوردها و یکجا جمع‌کردن آن‌ها استفاده می‌شود چراکه ممکن است پچ کوردها جلوآمده و مانع بسته شدن در رک شوند. مدیریت کابل عمودی که غالباً در رک های ایستاده وجود دارد به‌منظور متراکم کردن کابل‌های ورودی به داخل رک تا پشت پچ پنل استفاده می‌شود تا فضای جلو و عقب رک‌ها با انبوهی از کابل مواجه نبوده و به‌راحتی قابل‌دسترسی باشد.